Joanna Pakuza, dr nauk teologicznych

 

Bibliografia naukowa

(układ chronologiczny)

* Egzystencjalne, filozoficzne i teologiczne inspiracje teologii Bogoczłowieczeństwa Fiodora
Michajłowicza Dostojewskiego (1821-1881), [w:] Człowieczeństwo Boga, red. A.
Proniewski, A. Dębski, Białystok 2013, s. 175-192.

* Implikacje teologii Bogoczłowieczeństwa w wymiarze egzystencjalnym oraz myśli
antropologicznej i społecznej Fiodora Michajłowicza Dostojewskiego (1821-1881),
„Studia Teologiczne” 31 (2013), s. 159-178.

* Przyczynek do rozważań nad życiem religijnym polskich kobiet zesłanych do Związku
Radzieckiego w latach 1939-1945, „Studia Teologiczne Białystok – Drohiczyn –
Łomża” 32 (2014), s. 389-403.

* Ukryta z Chrystusem w Bogu (por. Kol 3, 3). Siostra Urszula od św. Józefa Maria
Furkałowska CSIC (1901-1943), „Studia teologiczne” 33 (2015), s. 131-148 [https://studiateologiczne.pl/do_pobrania/st33_2015/08_ST2015_Pakuza.pdf]

* Sprawozdanie z dyskusji panelowej „Biskup Polowy WP abp Józef Gawlina – w 50. rocznicę
śmierci” (Katowice, 6 listopada 2014 roku), [w:] Nieznane karty z życia biskupa
Józefa Gawliny w świetle dokumentów, red. nauk. Jerzy Myszor, przy współudziale
Damiana Bednarskiego, Katowice 2015, s. 215-218.

* Sposoby sprawowania chrztu świętego wśród Polaków zesłanych do Związku Sowieckiego w latach 1939-1945, [w:] Polska. Civitas christiana? 1050. rocznica chrztu Polski, Katowice 2017, s. 82-88.

* J. Pakuza, Życie religijne wygnańców  polskich w Związku Sowieckim 1939-1945 na postawie wspomnień, Katowice 2018

* „Stań się ogniem w Ogniu” – Duch Święty i jego działanie w człowieku w świetle pism bł. Marii Celeste Crostarosa (1696-1755), „Studia Teologiczne Białystok – Drohiczyn – Łomża” 36 (2018), s. 157-170 [https://www.studiateologiczne.pl/do_pobrania/st36_2018/09_Pakuza.pdf]

* Zabieraliśmy wszystko to, co najważniejsze, „Magazyn SYBIR” nr 3/grudzień 2019, s. 40-45

* Śmierć na zesłaniu, „W Sieci Historii” nr 3-4/2020, s. 67-69 (https://www.wsieciprawdy.pl/numer-3-4-pmagazine-2375.html)

 

• „Wszystkie moje stworzenia obdarzyłem darem największym z możliwych…”. Tajemnica Eucharystii w życiu i pismach bł. Marii Celeste Crostarosy (1696‒1755), „Studia Teologiczne Białystok Drohiczyn Łomża” (38) 2020, s. 177-196.
• [Recenzja] Leksykon Panteonu Górnośląskiego, „Fides. Biuletyn Bibliotek Kościelnych” 2021, R. 27, nr 2 (53), s. 271-274.
• Od kraju lat dziecinnych do terra incognita. Odyseja kresowych osadników ziemi głogowskiej w świetle relacji autobiograficznych, red. J. Walczak, J. pakuza, Głogów 2021

Moje teksty w sieci:

* Jak wygląda selfie twojej duszy: https://deon.pl/blogi/artykuly-blogerow/jak-wyglada-selfie-twojej-duszy

* Błogosławiona Maria Celeste Crostarosa o wierze: https://deon.pl/blogi/artykuly-blogerow/pewna-mistyczka-uwazala-ze-wiara-prawie-umarla

* Echa pielgrzymki do Piekar 2019: https://deon.pl/kosciol/komentarze/echa-pielgrzymki-kobiet-do-piekar-slaskich

* Zamiast walczyć z dyniami róbmy „PR” świętym. Nie tylko od święta: https://deon.pl/kosciol/komentarze/walka-z-halloween

 

Inne publikacje:

J. Pakuza, Hanik. O szczypiorniście Janku, który myślał o niebie, Katowice 2021

 

*

Zainteresowania badawcze:

historia Kościoła w okresie drugiej wojny światowej; historią Kresów; zagadnienie pamięci i post-pamięci, historia duchowości (zwł. duchowość krostarozjańska);
teologia dogmatyczna; teologia J. Ratzingera/Benedykta XVI i in.

 

Książka Życie religijne wygnańców  polskich w Związku Sowieckim 1939-1945 na postawie wspomnień, wyd. przez WuEm

Recenzja książki z czasopisma SYBIR, wydawanego przez Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku

Zabieraliśmy krzyż,  obrazek Matki Boskiej, różaniec i wodę święconą. Zbieraliśmy wszystko to, co było w tej chwili najważniejsze i możliwe do uniesienia.  Wierzyliśmy, że wiara pomoże nam przetrwać. To wszystko bardzo starannie chowaliśmy, żeby nam strażnicy i ci którzy nas pilnowali nie zabrali. To była nasza świętość, ceniliśmy te krzyżyki jak własne życie, a zdarzało się, że nas bili za te rzeczy.  Ale nikt nie myślał im oddawać.  Czy o dramatycznych losach polskich zesłańców Sybiru można napisać jeszcze coś nowego.  Owszem spieramy się czasem odnośnie szczegółów historycznych, pochylamy nad poszczególnymi wspomnieniami opisującymi losy pojedynczych osób ale przecież całe tło tej okrutnej tułaczki zostało już w pełni udokumentowane.  Może tam,  gdzie historyk nie może,  trzeba wysłać przedstawiciela innej nauki, na przykład teologa.  Autorka tej wyjątkowej i wciąż świeżej publikacji (Katowice 2018) jest doktorem nauk teologicznych i chociaż odpowiedzialnie wykorzystuje całkiem dobry warsztat historyczny, ma nieco inne spojrzenie na ludzkie, zesłańcze dramaty.

Historyk patrzy na ludzi, teolog – w głąb ich duszy. Analizując imponującą mnogość pozostawionych przez Sybiraków wspomnień i relacji (cieszymy się,  że w tym także z naszych zbiorów). Autorka analizuje wszelkie aspekty życia religijnego na zesłaniu.  A to religijność inna niż ta, do której przywykliśmy, jest to – jak sama określa – życie religijne bez opieki duszpasterskiej,  gdzie  wiara wygnańców była wypróbowywana w cierpieniu, niczym złoto w ogniu.  Autorka spogląda na religijne aspekty sybirackiego życia spokojnie i rzetelnie, ale jednocześnie z zadumą i interesującym komentarzem. Ważne też, że nie poddała się pokusie pokazania jednostronnego obrazu bezgranicznie ufającego Bogu Sybiraka, bo wszędzie gdzie jest człowiek, pojawiają się też wątpliwości, tak wzruszająco przedstawione przez jednego z tych,  którym udało się wrócić. A jeśli Bóg jest wszechmogący, to dlaczego nie było Go wśród bagnistej, mroźnej tajgi? Czy tu jeszcze nie doszedł, bo komary żądliły na śmierć, bo ludzie umierali z głodu i mrozu.

Magazyn Muzeum Pamięci Sybiru nr 2/10/2018, s. 92 (przedruk)

 

Spotkania radiowe

Radio Katowice – Lwowska Fala

 

 

 

 

Lwowska fala 18.03.2018 – Rozmowa z p. Danutą Skalską

Lwowska fala  1.04.2018 – Wielkanoc na zesłaniu

Lwowska fala 10.03.2019 – Fenomen Polek na zsyłce (poniżej)

Lwowska fala 20.10.2019 – O apelu Głogowskiej Edukacji Kresowej

 

Radio Em

 

 

 

 

 

31.10.2018 „Oswajanie ze śmiercią rozmowa z Dominiką Szczawińską- LINK

8.03.2019 „Wilczyce kresowe”

 

Spotkania autorskie i popularyzatorskie

Katowice, IPN – Przystanek Historia (2018)

Bytom, Centrum Kresowe (2018, 2019)

Głogów, spotkania dla Głogowskiej Edukacji Kresowej (2019) (https://dglnews.pl/2019/04/10/poruszajacy-wyklad-o-determinacji-i-niezlomnosci/)

Lekcja w jednej z głogowskich szkół (2019)

Wykład online dla Głogowskiej Edukacji Kresowej o zesłańczych Wigiliach w Związku Sowieckim  (2020) https://www.facebook.com/stowarzyszenieglogowskaedukacjakresowa/videos/436404624029766/